Mundus subterraneus, in XII libros digestus (15669697412)

LIB.II. DE OPIFICIO GLOBI TERRENL
i»5
Ctf/.xl5?- Horrendum omniiio fpeftaculum , l»fer- \ afperatos rupium dentes ica atteritur , ut in wy«,^«%j-
«um diceres, fpumofis gurgitibus , & confu- \perpetua nebula te conllitutum jurares ; ne-
fa undarum sfluantium repercufllone for
midandum, tantolabentiumaquarum mu-
citu , qui vel Int^ramnii quinque milliarium
dilTiti fpatio , nofturni temporis filentio fa-
cile percipiatur . Ex lapfu aqua inter ex-
queinde, nifiegregieperplutusabeas. Elt
& hoc notatu dignum . Sole lucente perpe-
tuam ihi, nonficuti ad falientium fontium
guttofam afperginem, fed veluti in Ccelo
ejufdem magnitudinis Iridem exhiberi.
Catadupci mirahilis Interamuenfis.
Sitm lAon
tis ■venlojs
Cijiorum.
Examinatis itaque omnibus inftituto
meo opportunis Catadupce circumflantiis,In-
teramnium reverfus , pollero die ad JEolium
Montem profedius fum , ut quas miranda de
eo intellexeram, ouItottI;;? explorare, fingulo-
rum effe^uum caufas reddere poflem. Csefii
itaque fumma benevolentia a Primoribus
loci exceptus , totius Montis conjiitutionem
partim propria induftria exploratam , par-
timlncolaruminftruftionedidici.
Situs hujvis Montis eft inter Caftelkim
S. Gemini & Interamnium , vulgo Temi,
exOrtu in Occafum longaodlomilliarium
Montium catena protenfus ; uti ex Mappa hic
appofita patet. Mons totusfaxeus , ita ana-
tura compofitus , ut ingentium molium
faxa uni alteri fuperimpofita miroque Na-
turje artificio & induftria compafta cernan-
tur. Moniis dsix..oOppidum incubat,nomine
Cxfii, a primis, uti dicunt, zntiqux Cafits
Domus Ducibus fundatum . Hunc itaque
Montem jure merito Montgm JEolium , ob
Fentorum quos certo tenipore volvit turhines,
appellandum duii. Siquidem tempore ajii-
■vo per omnes fifl~uras & rimas vehementis-
fimosefflat Ventos ; itautinadjacente Oppi-
do , memorati Incolse mira quadam indu-
.k.r:inCaf!aIium ventos, non fecus ac inCivi-
tate aquaedudluum canales , intra cryptas &
cellaria hinc inde difponant, tum ad vinum
& aquam , tum ad fruftus omnis generis
gratiflimo frigore imbuendos ; atque adeo
ferocientisNaturx vimin fuaviffimas deli-
cias vertant. Speftantur autemin Nobilium Ventorunn
domibvis Canales adeo apte difpofiti , atque^^^^^,,.
epiftomii.'t2im afFabreinftrucfti^ut Ventorum
impetum prolibitutemperare poflint : addi-
tis quoqueoftiolis fportulifque , intraquas
repofiti vel potus vei efculenta fumma fri-
goris vehementia tantum non in glaciem
convertuntur.
Antequam verb ad caufarum fcrutinium
me accingam , primo omnes effe£iuum cir-
cumjiantm praemittam , quae ita fefe habenr :
P 2 Pri-

Ife.